তুর্কি অভিধান
শব্দভাণ্ডার তুলনা
সম্পাদনাতুর্কীয় ভাষাসমূহের শব্দভাণ্ডার
প্রাচীন তুর্কীয় | তুর্কি | আজেরি | তুর্কমেন | তাতার | কাজাখ | কির্গিজ | উজবেক | উইগুর | সাখা/ইয়াকুট | চুভাশ | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
লোক | Father | Ata | Ata | Ata | Ata | Ata | Ata | Ata | Ota | Ata; | ||
মা | Ana | Anne | Ana | Ene | Ana | Ana | Ene | Ona | Ana | An'n | ||
পুত্র | O'gul | Oğul | Oğul | Oğul | (O'g)ul | Ul | Uul | O'gil | Oghul | Uol | Yvul | |
পুরুষ | Er(kek) | Erkek/Adam | Kişi | Erkek | Ir | Er/Erkek | Erkek | Erkak | Er | Er | Ar | |
বালিকা | Kyz | Kız | Qız | Gyz | Kız | Qız | Kız | Qiz | Qiz | Ky:s | Xe'r | |
ব্যক্তি | Kiši | Kişi | Adam | Kişi | Keše | Kisi | Kishi | Kishi | Kishi | Kihi | ||
বধূ | Kelin | Gelin | Gəlin | Geli:n | Kilen | Kelin | Kelin | Kelin | Kelin | Kylyn | Kilen | |
শাশুড়ী | Kaynana | Qaynana | Gayın ene | Kayınana | Qayın ene | Kaynene | Qayın ona | Qeyinana | ||||
Body parts | হৃদয় | Jürek | Yürek | Ürək | Ýürek | Yorak | Jürek | Jürök | Yurak | Yürek | Süreq | |
রক্ত | Qan | Kan | Qan | Ga:n | Kan | Qan | Kan | Qon | Qan | Qa:n | Jon | |
মাথা | Baš | Baş | Baş | Baş | Baš | Bas | Bash | Bosh | Baş | Bas | Puš | |
চুল | Qıl | Tüy/Kıl | Tük/Qıl | Qyl | Kıl | Qıl | Kıl | Tuk | Qil | Kıl | Xe'le'r | |
চোখ | Köz | Göz | Göz | Göz | Küz | Köz | Köz | Ko'z | Köz | Kos | Kör | |
চোখের পাপড়ি | Kirpik | Kirpik | Kiprik | Kirpik | Kerfek | Kirpik | Kirpik | Kiprik | Kirpik | Kirbi: | Xurbuk | |
কান | Qulqaq | Kulak | Qulaq | Gulak | Kolak | Qulaq | Kulak | Quloq | Qulaq | Gulka:k | Xo'lga | |
নাক | Burun | Burun | Burun | Burun | Boryn | Murın | Murun | Burun | Burun | Murun | ||
বাহু | Qol | Kol | Qol | Gol | Kul | Qol | Kol | Qo'l | Qol | Xol | ||
হাত | El(ig) | El | Əl | El | Alaqan | Alakan | Qol | Ili: | Ala' | |||
আঙুল | Barmak | Parmak | Barmaq | Barmak | Barmak | Barmaq | Barmak | Barmoq | Barmaq | |||
নখ | Tyrnaq | Tırnak | Dırnaq | Dyrnaq | Tyrnak | Tırnaq | Tırnak | Tirnoq | Tirnaq | Tynyraq | ||
হাঁটু | Tiz | Diz | Diz | Dy:z | Tez | Tize | Tize | Tizza | Tiz | Tüsäχ | ||
পায়ের গুল | Baltyr | Baldır | Baldır | Baldyr | Baltyr | Baldır | Baldır | Boldyr | Baldir | Ballyr | ||
পা | Adaq | Ayak | Ayaq | Aýaq | Ajak | Ayaq | Ayak | Oyoq | Ayaq | Ataq | ||
পেট | Qaryn | Karın | Qarın | Garyn | Qaryn | Qarın | Karın | Qorin | Qerin | Qaryn | Xyra'm | |
জীবজন্তু | ঘোড়া | At | At | At | At | At | At | At | Ot | At | At | Ut |
গবাদি পশু | Siyir | Sığır/Mal | Mal-qara | Sygyr | Sıyer | Sïır | Sıyır
(Southern) |
Sigir | Siyir | |||
কুকুর | Yt | İt | İt | It | Et | Ït | It | It | It | Yt | Jyda | |
মাছ | Balyq | Balık | Balıq | Balyk | Balyq | Balıq | Balık | Baliq | Beliq | Balyk | Pola' | |
উকুন | Bit | Bit | Bit | Bit | Bet | Bït | Bit | Bit | Pit | Byt | Pyjda | |
অন্যান্য বিশেষ্য | বাড়ি | Ev | Ev | Ev | Öý | Öy | Üy | Üy | Uy | Öy | Av | |
তাঁবু | Otag | Otağ/Çadır | Çadır | Otaq/Chadyr | Otaw | Çatır | Otoq/Chodir | Otaq | Otu: | |||
পথ | Yol | Yol | Yol | Yo:l | Yul | Jol | Jol | Yo'l | Yol | Suol | Sol | |
সেতু | Köprüq | Köprü | Körpü | Köpri | Küpar | Köpir | Köpürö | Ko'prik | Kövrük | Kürpe | ||
তীর | Oq | Ok | Ox | Ok | Uk | Oq | Ok | O'q | Oq | Oχ | Ugu | |
আগুন | Ot | Od | Od | Ot | Ut | Ot | Ot | O't | Ot | Uot | Vot | |
ছাই | Kül | Kül | Kül | Kül | Köl | Kül | Kül | Kul | Kül | Kül | Kö'l | |
পানি | Suv | Su | Su | Suw | Syw | Sw | Suu | Suv | Su | Ui | Syv | |
জাহাজ | Kemi | Gemi | Gəmi | Gämi | Kimä | Keme | Keme | Kema | keme | Kim | ||
হ্রদ | Köl | Göl | Göl | Köl | Kül | Köl | Köl | Ko'l | Köl | Küöl | ||
সূর্য/দিন | Küneš | Güneş/Gün | Günəş/Gün | Gün | Kojaš | Kün | Kün | Quyosh/Kun | Kün | Kün | Xövel | |
মেঘ | Bulut | Bulut | Bulud | Bulut | Bolyt | Bult | Bulut | Bulut | Bulut | Bylyt | Pelet | |
তারা | Yulduz | Yıldız | Ulduz | Ýyldyz | Yoldyz | Juldız | Jıldız | Yulduz | Yultuz | Sulus | Soldor | |
পৃথিবী | Topraq | Toprak | Torpaq | Toprak | Tufrak | Topıraq | Topurak | Tuproq | Tupraq | Toburaχ | To'pra | |
পাহাড়ের শীর্ষ | Töpü | Tepe | Təpə | Depe | Tübä | Töbe | Töbö | Tepa | Töpe | Töbö | Tübe' | |
বৃক্ষ | Yağac | Ağaç | Ağac | Agaç | Agaç | Ağaş | Darak | Daraht | Dereh | |||
ঈশ্বর | Tenri | Tanrı | Tanrı | Taňry | Täñiri | Teñir | Tangri | Tengri | Tanara | Tura | ||
আকাশ | Kök | Gök | Göy | Gök | Kük | Kök | Kök | Ko'k | Kök | Küöq | Kovak | |
বিশেষণ | দীর্ঘ | Uzun | Uzun | Uzun | Uzyn | Ozyn | Uzın | Uzun | Uzun | Uzun | Uhun | Vorom |
নতুন | Yany | Yeni | Yeni | Yany | Yana | Jaña | Jañı | Yangi | Yengi | Sana | Sene | |
মোটা | Semiz | Semiz | Kök | Semiz | Simyz | Semiz | Semiz | Semiz | Semiz | Emis | Samar | |
পূর্ণ | Tolu | Dolu | Dolu | Do:ly | Tuly | Tolı | Tolo | To'la | Toluq | Toloru | Tolli | |
সাদা | Aq | Ak | Ağ | Ak | Ak | Aq | Ak | Oq | Aq | |||
কালো | Qara | Kara | Qara | Gara | Kara | Qara | Kara | Qora | Qara | Xara | Xora | |
লাল | Qyzyl | Kızıl | Qızıl | Gyzyl | Kyzyl | Qızıl | Kızıl | Qizil | Qizil | Kyhyl | Xerle | |
সংখ্যা | ১ | Bir | Bir | Bir | Bir | Ber | Bir | Bir | Bir | Bir | Bi:r | Perre |
২ | Eki | İki | İki | Iki | İke | Eki | Eki | Ikki | Ikki | Ikki | Ikke' | |
৪ | Tört | Dört | Dörd | Dö:rt | Dürt | Tört | Tört | To'rt | Töt | Tüört | ||
৭ | Yeti | Yedi | Yeddi | Yedi | Yide | Jeti | Jeti | Yetti | Yättä | Sette | ||
১০ | On | On | On | O:n | U | On | On | O'n | On | Uon | Vonu | |
১০০ | Yüz | Yüz | Yüz | Yü:z | Yüz | Jüz | Jüz | Yuz | Yüz | Sü:s | Ser |