শব্দভাণ্ডার তুলনা

সম্পাদনা
           তুর্কীয় ভাষাসমূহের শব্দভাণ্ডার
প্রাচীন তুর্কীয় তুর্কি আজেরি তুর্কমেন তাতার কাজাখ কির্গিজ উজবেক উইগুর সাখা/ইয়াকুট চুভাশ
লোক Father Ata Ata Ata Ata Ata Ata Ata Ota Ata;    
মা Ana Anne Ana Ene Ana Ana Ene Ona Ana   An'n
পুত্র O'gul Oğul Oğul Oğul (O'g)ul Ul Uul O'gil Oghul Uol Yvul
পুরুষ Er(kek) Erkek/Adam Kişi Erkek Ir Er/Erkek Erkek Erkak Er Er Ar
বালিকা Kyz Kız Qız Gyz Kız Qız Kız Qiz Qiz Ky:s Xe'r
ব্যক্তি Kiši Kişi Adam Kişi Keše Kisi Kishi Kishi Kishi Kihi  
বধূ Kelin Gelin Gəlin Geli:n Kilen Kelin Kelin Kelin Kelin Kylyn Kilen
শাশুড়ী   Kaynana Qaynana Gayın ene Kayınana Qayın ene Kaynene Qayın ona Qeyinana    
Body parts হৃদয় Jürek Yürek Ürək Ýürek Yorak Jürek Jürök Yurak Yürek Süreq  
রক্ত Qan Kan Qan Ga:n Kan Qan Kan Qon Qan Qa:n Jon
মাথা Baš Baş Baş Baş Baš Bas Bash Bosh Baş Bas Puš
চুল Qıl Tüy/Kıl Tük/Qıl Qyl Kıl Qıl Kıl Tuk Qil Kıl Xe'le'r
চোখ Köz Göz Göz Göz Küz Köz Köz Ko'z Köz Kos Kör
চোখের পাপড়ি Kirpik Kirpik Kiprik Kirpik Kerfek Kirpik Kirpik Kiprik Kirpik Kirbi: Xurbuk
কান Qulqaq Kulak Qulaq Gulak Kolak Qulaq Kulak Quloq Qulaq Gulka:k Xo'lga
নাক Burun Burun Burun Burun Boryn Murın Murun Burun Burun Murun  
বাহু Qol Kol Qol Gol Kul Qol Kol Qo'l   Qol Xol
হাত El(ig) El Əl El   Alaqan Alakan   Qol Ili: Ala'
আঙুল Barmak Parmak Barmaq Barmak Barmak Barmaq Barmak Barmoq Barmaq    
নখ Tyrnaq Tırnak Dırnaq Dyrnaq Tyrnak Tırnaq Tırnak Tirnoq Tirnaq Tynyraq  
হাঁটু Tiz Diz Diz Dy:z Tez Tize Tize Tizza Tiz Tüsäχ  
পায়ের গুল Baltyr Baldır Baldır Baldyr Baltyr Baldır Baldır Boldyr Baldir Ballyr  
পা Adaq Ayak Ayaq Aýaq Ajak Ayaq Ayak Oyoq Ayaq Ataq  
পেট Qaryn Karın Qarın Garyn Qaryn Qarın Karın Qorin Qerin Qaryn Xyra'm
জীবজন্তু ঘোড়া At At At At At At At Ot At At Ut
গবাদি পশু Siyir Sığır/Mal Mal-qara Sygyr Sıyer Sïır Sıyır

(Southern)

Sigir Siyir    
কুকুর Yt İt İt It Et Ït It It It Yt Jyda
মাছ Balyq Balık Balıq Balyk Balyq Balıq Balık Baliq Beliq Balyk Pola'
উকুন Bit Bit Bit Bit Bet Bït Bit Bit Pit Byt Pyjda
অন্যান্য বিশেষ্য বাড়ি Ev Ev Ev Öý Öy Üy Üy Uy Öy   Av
তাঁবু Otag Otağ/Çadır Çadır Otaq/Chadyr   Otaw Çatır Otoq/Chodir Otaq Otu:  
পথ Yol Yol Yol Yo:l Yul Jol Jol Yo'l Yol Suol Sol
সেতু Köprüq Köprü Körpü Köpri Küpar Köpir Köpürö Ko'prik Kövrük Kürpe  
তীর Oq Ok Ox Ok Uk Oq Ok O'q Oq Ugu
আগুন Ot Od Od Ot Ut Ot Ot O't Ot Uot Vot
ছাই Kül Kül Kül Kül Köl Kül Kül Kul Kül Kül Kö'l
পানি Suv Su Su Suw Syw Sw Suu Suv Su Ui Syv
জাহাজ Kemi Gemi Gəmi Gämi Kimä Keme Keme Kema keme   Kim
হ্রদ Köl Göl Göl Köl Kül Köl Köl Ko'l Köl Küöl  
সূর্য/দিন Küneš Güneş/Gün Günəş/Gün Gün Kojaš Kün Kün Quyosh/Kun Kün Kün Xövel
মেঘ Bulut Bulut Bulud Bulut Bolyt Bult Bulut Bulut Bulut Bylyt Pelet
তারা Yulduz Yıldız Ulduz Ýyldyz Yoldyz Juldız Jıldız Yulduz Yultuz Sulus Soldor
পৃথিবী Topraq Toprak Torpaq Toprak Tufrak Topıraq Topurak Tuproq Tupraq Toburaχ To'pra
পাহাড়ের শীর্ষ Töpü Tepe Təpə Depe Tübä Töbe Töbö Tepa Töpe Töbö Tübe'
বৃক্ষ Yağac Ağaç Ağac Agaç Agaç Ağaş Darak Daraht Dereh    
ঈশ্বর Tenri Tanrı Tanrı Taňry   Täñiri Teñir Tangri Tengri Tanara Tura
আকাশ Kök Gök Göy Gök Kük Kök Kök Ko'k Kök Küöq Kovak
বিশেষণ দীর্ঘ Uzun Uzun Uzun Uzyn Ozyn Uzın Uzun Uzun Uzun Uhun Vorom
নতুন Yany Yeni Yeni Yany Yana Jaña Jañı Yangi Yengi Sana Sene
মোটা Semiz Semiz Kök Semiz Simyz Semiz Semiz Semiz Semiz Emis Samar
পূর্ণ Tolu Dolu Dolu Do:ly Tuly Tolı Tolo To'la Toluq Toloru Tolli
সাদা Aq Ak Ak Ak Aq Ak Oq Aq    
কালো Qara Kara Qara Gara Kara Qara Kara Qora Qara Xara Xora
লাল Qyzyl Kızıl Qızıl Gyzyl Kyzyl Qızıl Kızıl Qizil Qizil Kyhyl Xerle
সংখ্যা Bir Bir Bir Bir Ber Bir Bir Bir Bir Bi:r Perre
Eki İki İki Iki İke Eki Eki Ikki Ikki Ikki Ikke'
Tört Dört Dörd Dö:rt Dürt Tört Tört To'rt Töt Tüört  
Yeti Yedi Yeddi Yedi Yide Jeti Jeti Yetti Yättä Sette  
১০ On On On O:n U On On O'n On Uon Vonu
১০০ Yüz Yüz Yüz Yü:z Yüz Jüz Jüz Yuz Yüz Sü:s Ser